Sobre el origen y la influencia de los Annales martyrum

Autores/as

  • Francisco Bautista Universidad de Salamanca

DOI:

https://doi.org/10.3989/hs.2016.030

Palabras clave:

Anales, martirologios, calendarios, culto de los santos

Resumen


Este trabajo trata de precisar el lugar y la fecha de composición de los Annales martyrum, en las dos redacciones conocidas de este texto. Para ello, tras una exploración de las fuentes y de las conexiones con otros textos, se procede a una comparación de los mártires citados en los anales con los calendarios hispánicos. Por otro lado, dada la importante influencia de dichos anales en otras series analísticas peninsulares, se estudia su relación en concreto con la tradición catalana, algo que contribuye a esclarecer el origen de nuestro texto.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

Alturo, J. et al. (eds.) 2003. Liber iudicum popularis, Barcelona: Departament de Justicia i Interior, 2 vols.

Antolín, G. 1910-1916. Catálogo de los códices latinos de la Real Biblioteca del Escorial, Madrid: Imprenta Helénica, 4 vols.

Bautista, F. 2009a. «Breve historiografía: listas regias y anales en la Península Ibérica (siglos vii-xii)», Talia Dixit 4: 113-190, en <http:// www.unex.es/arengas/taliadixit4.htm> (consultado el 31 de mayo de 2012).

Bautista, F. 2009b. «Genealogía y leyenda: el surgimiento de los reinos de Castilla y Aragón», e-Spania, 7, en <http://e-spania.revues.org/> (consultado el 6 de junio de 2012).

Bofarull, Próspero de, Los Condes de Barcelona vindicados, Barcelona: Imprenta de J. Oliveres y Monmany, 1836, 2 vols.

Cardelle de Hartmann, C. (ed.) 2001. Victoris Tunnunensis chronicon, cum reliquiis ex Consularibus Caesaraugustanis, et Iohannis Biclarensis chronicon (Corpus Christianorum: Series Latina, 173A), Turnhout: Brepols.

Carlos Villamarín, H. 2011. «El códice de Roda (Madrid, BRAH 78) como compilación de voluntad historiográfica», Edad Media: Revista de Historia 12: 119-142.

Catalogus codicum hagiographicorum Latinorum antiquiorum saeculo XVI qui asservantur in Bibliotheca Nationali Parisiensi, iii, Bruselas: O. Schepens, 1893.

Cingolani, S. M. 2012. Els annals de la familia rivipullense i les genealogies de Pallars-Ribagorça, Valencia: Universitat (Monuments d'Història de la Corona d'Aragó, 3).

Coll i Alentorn, M. 1951-1952. «La historiografia de Catalunya en el període primitiu», Estudis Romànics 3: 139-196.

David, P. 1947. Études historiques sur la Galice et le Portugal du vie au xiie siècle, Lisboa-París.

De Gaiffier, B. 1943. «S. Marcel de Tanger ou de León? Évolution d'une légende», Analecta Bollandiana 61: 116-139. https://doi.org/10.1484/J.ABOL.4.02202

De Gaiffier, B. 1964. «Un abrégé hispanique du martyrologe hiéronymien», Analecta Bollandiana 82: 5-35. https://doi.org/10.1484/J.ABOL.4.02532

Deswarte, T. 2005. «Saint Jacques refusé en Catalogne: la lettre de l'abbé Césaire de Montserrat au pape Jean XIII (970)», en T. Deswarte y P. Sénac (eds.), Guerre, pouvoir et idéologies dans l'Espagne chrétiennes aux alentours de l'An Mil, Turnhout: Brepols: 143-161. https://doi.org/10.1484/M.CSM-EB.3.330

Deswarte, T. 2010. Une Chrétienté romaine sans pape: l'Espagne et Rome (586-1085), París: Éditions Classiques Garnier.

Deswarte, T. 2013. «Polygraphisme et mixité graphique: note sur les additions d'Arias (1060-1070) dans l'Antiphonaire de León», Territorio, Sociedad y Poder 8: 67-84.

Díaz y Díaz, M. C. 1969. «La pasión de san Pelayo y su difusión», Anuario de Estudios Medievales 6: 97-116.

Díaz y Díaz, M. C. 1983. Códices visigóticos en la monarquía leonesa, León: Caja de Ahorros y Monte de Piedad de León.

Díaz y Díaz, M. C. 1995. Manuscritos visigóticos del sur de la Península. Ensayo de distribución regional, Sevilla: Universidad.

Díaz y Díaz, M. C. 2004. «Tradiciones culturales librarias en el reino de Pamplona», en Ante el milenario del reinado de Sancho el Mayor: un rey navarro para Espa-a y Europa: XXX Semana de Estudios Medievales, Estella, 14 al 18 de julio de 2003, [Pamplona]: Gobierno de Navarra: 197-211.

Fábrega Grau, Á. 1953-1955. Pasionario hispánico (siglos VII-XI), Barcelona: Consejo Superior de Investigaciones Científicas (Monumenta Hispaniae Sacra: Serie Litúrgica, 6), 2 vols.

Flórez, E. 1751. Espa-a Sagrada, vol. 6, Madrid, Antonio Marín. Gil Fernández, J., Moralejo, J. L., y Ruiz de la Pe-a, J. I. (eds.) 1985. Crónicas asturianas, Oviedo: Universidad.

Guerreiro, R. 1990. «Un vrai ou faux Passionaire dans le manuscrit 39 de la Real Academia de la Historia de Madrid?», Revue Mabillon n. s. 1 (= t. 62): 37-56.

Helm, R. (ed.) 1956. Eusebius Werke, vii: Die Chronik des Hieronymus, Berlín: Akademie-Verlag.

Janini, J. 1978. «Dos calendarios de Barcelona (siglos x y xiv)», Revista Catalana de Teología 3: 313-325.

Lanéry, C. 2009. «Nouvelles recherches d'hagiographie arnobienne: la Passion de Cécile (BHL 1495)», en M. Goullet (ed.), Parva pro magnis munera. Études de littérature latine tardo-antique et médiévale offertes à François Dolbeau par ses élèves, Turnhout: Brepols: 533-559. https://doi.org/10.1484/M.IPM-EB.3.3507

Linage Conde, A. 1973. Los orígenes del monacato benedictino en la Península Ibérica, León: Centro de Estudios e Investigación «San Isidoro», 3 vols.

Martín, J. C. 2011: «Los Annales martyrum transmitidos por Madrid, BN, 10029 y Madrid, BRAH, 78: edición, estudio y panorámica de su influencia en la literatura analística latina de la Hispania medieval», Anuario de Estudios Medievales 41: 311-341. https://doi.org/10.3989/aem.2011.v41.i1.349

Martín, J. C. 2013. «La Notitia apostolorum et martyrum (CPL 2046b): edición crítica y revisión de su transmisión manuscrita», en J. A. Beltrán et al. (eds.), Otium cum dignitate: Estudios en homenaje al profesor José Javier Iso Echegoyen, Zaragoza, Universidad de Zaragoza, 545-553. PMid:23972371 PMCid:PMC3769920

Martínez Díez, G. 1969. «Dos catálogos inéditos de la Biblioteca del monasterio de Ripoll», Hispania Sacra 22: 333-423.

Martínez Gázquez, J., y Gómez Pallarés, J. 1992. «La Epistola de ciclo paschali del monje Oliba de Ripoll», Mittellateinisches Jahrbuch 27: 103-140.

Mommsen, T. (ed.) 1892. Chronica Minora, i (Monumenta Germaniae Historica: Auctores Antiquissimi, 11), Berlín: Weidmann.

Mundó, A. 2003. «El Martirorum o calendari de Barcelona», en Alturo, J. et al. (eds.), Liber iudicum popularis, Barcelona: Departament de Justicia i Interior: i, 236-248.

Mundó, A., y Olivar, A. 1963. «Fragments d'un curiós sacramentarimartirologi», Spanische Forschungen der Görresgesellschaft: Erste Reihe = Gesammelte Aufsätze zur Kulturgeschichte Spaniens 21: 12-53.

Olivar, A. 1964. Sacramentarium Rivipullense, Madrid-Barcelona. Plenkers, H. 1906. Untersuchungen zur Überlieferungsgeschichte der ältesten lateinishen Mönchsregeln, Múnich: C. H. Beck.

Plötz, R. 1999. «Sanctus et Pereginus – Peregrinus et Sanctus: Peregrinatio ad Sanctum Jacobum usque ad annum 1140», en F. López Alsina (ed.), El Papado, la Iglesia leonesa y la basílica de Santiago a finales del siglo XI: el traslado de la Sede Episcopal de Iria a Compostela en 1095, Santiago de Compostela: Consorcio de Santiago: 89-105.

Quer, P. (ed.) 2008. La «Història i genealogies d'Espanya»: una adaptació catalana medieval de la història hispànica, Barcelona: Publications de l'Abadia de Montserrat.

Ruiz García, E. 1997. Catálogo de la Sección de Códices de la Real Academia de la Historia, Madrid: Real Academia de la Historia. PMCid:PMC157047

Valls Taberner, F. 1931. «Códices de Ripoll», Revista de Archivos, Bibliotecas y Museos 35: 5-16 y 139-175.

Vázquez de Parga, L. 1956-1957. «El Pasionario Hispánico de San Millán de la Cogolla (intento de restitución)», Bullettino dell'Archivio Paleografico Italiano n. s. 2-3: 367-377.

Vendrell Pe-aranda, M. 1979. «Estudio del códice de Azagra, Biblioteca Nacional ms. 10029», Revista de Archivos, Bibliotecas y Museos 82: 655-705.

Villanueva, J. 1803-1852. Viage literario a las iglesias de España, Madrid: Real Academia de la Historia, 22 vols.

Vives, J. 1959. «El supuesto Pasionario hispánico de San Millán de la Cogolla», Hispania Sacra 12: 445-453.

Vives, J., y Fábrega Grau, Á. 1949a. «Calendarios hispánicos anteriores al siglo XII», Hispania Sacra 2: 119-146.

Vives, J., y Fábrega Grau, Á. 1949b. «Calendarios hispánicos anteriores al siglo XIII», Hispania Sacra 2: 339-380.

Vives, J. y Fábrega Grau, Á. 1950. «Calendarios hispánicos anteriores al siglo XIII: resumen e índices», Hispania Sacra 3: 145-161.

Descargas

Publicado

2016-12-30

Cómo citar

Bautista, F. (2016). Sobre el origen y la influencia de los Annales martyrum. Hispania Sacra, 68(138), 477–490. https://doi.org/10.3989/hs.2016.030

Número

Sección

Artículos