Petrus episcopus: a ação do bispo d. Pedro da Silva de Sampaio durante as guerras Neerlandesas no Brasil (1634-1649)
DOI:
https://doi.org/10.3989/hs.2020.019Palabras clave:
unión Ibérica (1580-1640), iglesia católica, Brasil holandés (1630-1654), União Ibérica (1580-1640), Igreja católica, Brasil holandês (1630-1654)Resumen
Este artículo investiga la trayectoria del séptimo Obispo de Brasil, Don Pedro da Silva de Sampaio, en los quince años que logró la diócesis de San Salvador de Bahía de Todos los Santos Estado de Brasil. El prelado, a lo largo de su gobierno episcopal, actuó en contra de las incursiones militares holandesas en el Reconcavo de la Bahia y Salvador, entonces capital de la colonia, además de conducir el proyecto que desestabilizo el gobierno holandés, a través de la entrada ilegal de sacerdotes católicos en las capitanías del norte del Brasil. [pt] O presente artigo investiga a trajetória do sétimo Bispo do Brasil, D. Pedro da Silva de Sampaio, nos quinze anos em que dirigiu a diocese de São Salvador da Baía de Todos os Santos do Estado do Brasil. O prelado, durante todo o seu governo episcopal, agiu contra as incursões militares neerlandesas ao Recôncavo baiano e Salvador, então capital da colônia, além de chefiar o projeto que desestabilizou o governo holandês por meio da admissão clandestina de sacerdotes católicos nas Capitanias do Norte do Brasil.
Descargas
Citas
Amaral, Braz do. 1941. «Governadores e Bispos». Anais do Arquivo Público do Estado da Bahia 27: 185-247.
Calado, Manoel. 1985. Valeroso Lucideno (1648). Recife: Fundarpe. Documentos Históricos do Arquivo Municipal. Cartas do Senado (1638-1673). 1951. Salvador: Prefeitura Municipal.
Fonseca, Manoel Themudo da. 1643. Pars Prima. Decisiones et quæstiones Senatus Archiepiscopalis Metropolis Olysiponensis Regni Portugaliæ ex gravissimorum patrum responsis collectae, tam in judicio ordinario quam apostolico a D. Emanuel Themudo da Fonseca. Ulysipone: ex officina Dominici Lopez Rosa.
Magalhães, Pablo A. Iglesias. 2010. Equus Rusus: A Igreja Católica e as Guerras Neerlandesas na Bahia (1624-1654). Tesis doctoral. PPGH-UFBA.
Magalhães, Pablo A. Iglesias. 2011a. «A Relacion de la Vitoria qve alcanzaron las Armas Catolicas en la Baia de Todos Santos, do Bispo D. Juan de Palafox y Mendoza». Topoi 12:43-65. https://doi.org/10.1590/2237-101X012023004
Magalhães, Pablo A. Iglesias. 2011b. «Frei Francisco de San Juan: um missionário espanhol na Bahia em 1624». Hispania Sacra 63: 155- 184. https://doi.org/10.3989/hs.2011.v63.i127.270
Magalhães, Pablo A. Iglesias. 2014. «O Ataque De Nassau Ao Recôncavo Baiano Em 1638: Três Documentos Conservados Na Biblioteca Pública Municipal De Évora». Revista do Instituto Arqueológico, Histórico e Geográfico Pernambucano 66: 207-229.
Magalhães, Pablo A. Iglesias. 2016. «A Jornada dos Vassalos por D. Jerônimo de Ataíde em 1625». Revista do Instituto Histórico e Geográfico Brasileiro 177: 219-280. https://doi.org/10.23927/issn.2526-1347.RIHGB.2016(471):219-280
Mascarenhas, Jorge de. 1893. «Sobre a conveniência de se fortificar a cidade da Bahia, capital do Brasil». Revista do Instituto Histórico e Geográfico Brasileiro 57(1): 77-83.
Memória oferecida ao Senhor Presidente e mais Senhores do Conselho desta cidade de Pernambuco. 1981. En: Fontes para a História do Brasil Holandês. 1. A Economia Açucareira. José Antonio Gonçalves de Mello. Recife: Fundarpe.
Moreau, Pierre. 1651. Histoire des derniers troubles du Brésil entre les Hollandais et les Portugais. Paris: A. Courbé Imprimeur.
Muller, Bonifácio. 1945. Olinda e suas Igrejas. Recife: Pio XII.
Netscher, Pieter M. 1942. Os Holandeses no Brasil. Rio de Janeiro: Companhia Ed. Nacional.
Nieuhof, Johan. 1980. Memorável Viagem Marítima e Terrestre. São Paulo: Martins.
Pitta, Sebastião da Rocha. 1880. História da América Portuguesa (1730). Lisboa.
Santa Maria, Agostinho de. 1722. Santuario Mariano, e Historia das Imagens milagrosas de Nossa Senhora, e das milagrosamente apparecidas, em graça dos Prègadores, & dos devotos da mesma Senhora. Vol. 9. Lisboa: na Officina de Antonio Pedrozo Galrão.
Schalkwijk, Frans Leonard. 2004. A Igreja e o Estado no Brasil Holandês (1630-1654). São Paulo: Cultura Cristã.
Silva, Ignacio Accioli de Cerqueira e. 1837. Memorias Históricas, e Políticas de Provincia da Bahia. Vol. 4. Bahia: Typ. do Correio Mercantil de M. L. Velloso e C.
Varnhagen, Francisco. 1872. História das Lutas com os Hollandezes no Brazil desde 1624 a 1654. Lisboa: Typographia de Castro e Irmão.
Vieira, Antonio. 1928. Cartas do Padre Antonio Vieira coordenadas e anotadas por J. Lúcio d'Azevedo. Vol. 3. Coimbra: Imprensa da Universidade.
Watjen, Hermann. 2004. O Domínio Colonial Holandês no Brasil. Recife: CEPE.
Descargas
Publicado
Cómo citar
Número
Sección
Licencia
Derechos de autor 2020 Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC)
Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución 4.0.
© CSIC. Los originales publicados en las ediciones impresa y electrónica de esta Revista son propiedad del Consejo Superior de Investigaciones Científicas, siendo necesario citar la procedencia en cualquier reproducción parcial o total.Salvo indicación contraria, todos los contenidos de la edición electrónica se distribuyen bajo una licencia de uso y distribución “Creative Commons Reconocimiento 4.0 Internacional ” (CC BY 4.0). Puede consultar desde aquí la versión informativa y el texto legal de la licencia. Esta circunstancia ha de hacerse constar expresamente de esta forma cuando sea necesario.
No se autoriza el depósito en repositorios, páginas web personales o similares de cualquier otra versión distinta a la publicada por el editor.